„Rodem Warszawianin, sercem Polak,

                        a talentem świata obywatel”

 

                                                  Cyprian Kamil Norwid

 

             22.02.1810–17.10.1849

 

Fryderyk Franciszek CHOPIN, najwybitniejszy polski kompozytor, urodził się w 1810 roku w Żelazowej Woli (ok. 50 km od Warszawy) w majątku hrabiostwa Skarbków. Jego ojciec, Mikołaj Chopin, z pochodzenia Francuz, mieszkał tam i pracował jako guwerner. Matka, Justyna z Krzyżanowskich, pochodząca z Kujaw była osobą bardzo muzykalną - grała na fortepianie i śpiewała. To ona była pierwszą nauczycielką muzyki małego Frycka, jak często nazywano go w domu. W parę miesięcy po urodzeniu się Fryderyka, rodzina Chopinów przeniosła się do Warszawy, gdzie Mikołaj Chopin  objął posadę nauczyciela języka francuskiego w Liceum Warszawskim.

Żelazowa Wola

 

 

Rodzice Fryderyka Chopina: Mama – Justyna, Ojciec Mikołaj

        

Siostry:

                                                                  

                                  

  Ludwika           Izabela         Emilia

W wieku sześciu lat Fryderyk rozpoczął naukę gry na fortepianie u Wojciecha Żywnego. Wspólnie ze starszą siostrą Ludwiką muzykowali w domu, grywając na cztery ręce. Wkrótce pojawiły się również pierwsze próby kompozytorskie małego Frycka. Pierwsze utwory, Polonez B-dur i Polonez g-moll zapisane zostały ręką ojca. Okres nauki u Wojciecha Żywnego to także początek występów publicznych Fryderyka, który grywał w salonach arystokracji warszawskiej i brał udział w koncertach dobroczynnych.
 

Nauczyciele:

Wojciech Żywny       Józef Elsner

        

Jako szesnastolatek Chopin rozpoczął studia w zakresie teorii kompozycji u Józefa Elsnera w warszawskiej Szkole Głównej Muzyki. W tym okresie bardzo znaczący wpływ na rozwój jego talentu miało obcowanie z pieśniami i tańcami ludowymi Mazowsza, Kujaw, Wielkopolski i Lubelszczyzny, którym z ogromnym zainteresowaniem przysłuchiwał się podczas wakacji spędzanych m.in. w Szafarni, Antoninie, Sannikach. W 1826 roku młody pianista odbył swoją pierwszą zagraniczną podróż - do Berlina, a wkrótce także do Wiednia  oraz do Drezna i Pragi. Mając lat dziewiętnaście Chopin ukończył studia muzyczne u profesora Elsnera. Zyskał ogromne uznanie swego pedagoga, który w raporcie dotyczącym uczniów napisał: "Chopin Fryderyk, trzecioletni, szczególna zdatność, geniusz muzyczny".
      W październiku 1830 roku Chopin ostatni raz wystąpił przed publicznością warszawską. Dnia 2 listopada 1830 roku opuścił Warszawę na zawsze. Przyjaciele wręczyli mu na pożegnanie srebrny pucharek z grudkami ziemi rodzinnej. Fryderyk udał się najpierw do Drezna, następnie do Wiednia, Salzburga, Monachium i Stuttgartu. We wrześniu 1831 roku przybył do Paryża i jak wielu Polaków, w czasach gdy Polska była w niewoli, pozostał na emigracji we Francji. Tworzył tam utwory, w które włożył tęsknotę za krajem, ból serce Polaka – patrioty i które wkrótce przyniosły mu  rozgłos europejski. Nie bez przyczyny kompozytor niemiecki Robert Schumann nazwał jego muzykę „armatami ukrytymi wśród kwiatów"

W pierwszych latach paryskich Chopin rozwinął ożywioną działalność koncertową. Wykonując własne utwory, utrwalał coraz silniej swoją pozycję kompozytora i pianisty. Świadczą o tym niezwykle pochlebne wypowiedzi Roberta Schumanna: "Panowie, czapki z głowy, oto geniusz!". W późniejszym okresie Chopin skoncentrował się głównie na twórczości kompozytorskiej, wydając swe dzieła u wydawców francuskich, niemieckich i angielskich. Głównym źródłem jego utrzymania była jednak działalność dydaktyczna. Miał bardzo wielu uczniów, a wśród nich, oprócz amatorów, także grupę profesjonalnie kształcących się pianistów.
       Fryderyk Chopin był człowiekiem bardzo towarzyskim. Łączyły go przyjazne kontakty zarówno z wybitnymi muzykami przebywającymi w Paryżu, m.in. Franciszkiem Lisztem, Gioacchino Rossinim i Feliksem Mendelssohnem, jak i z wydawcami, krytykami oraz całą polską emigracją. W 1836 roku poznał francuską pisarkę George Sand, która była jego życiową partnerką wywierając znaczący wpływ na życie kompozytora. Razem podróżowali, przebywali na Majorce, w Marsylii i Genui. Kilka lat z rzędu, spędzali lato w Nohant, wiejskiej posiadłości pisarki, zimą wracając do Paryża.
     Od 1839 roku stan zdrowia chorego na gruźlicę Chopina z każdym rokiem pogarszał się. W 1848 roku odbył on ostatnią podróż koncertową po Anglii i Szkocji, dając 16 listopada ostatni publiczny koncert w Londynie, po którym ciężko zaniemógł. Po powrocie do Paryża, nie odzyskał już zdrowia. Zmarł 17 października 1849 roku w mieszkaniu przy placu Vendome 12. Pochowany został na paryskim cmentarzu Père Lachaise. Zgodnie z wolą  Fryderyka Chopina jego serce przewieziono do Polski do kościoła  św. Krzyża przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie.

TWÓRCZOŚĆ:

Fryderyk Chopin tworzył niemal wyłącznie kompozycje fortepianowe: 3 sonaty, 2 fantazje, 27 etiud, 26 preludiów, 16 polonezów, 58 mazurków, 19 walców, 21 nokturnów, 4 ballady, 4 scherza  i  inne  drobne  utwory,  a  także  pieśni  solowe.  Skomponował też 2 koncerty fortepianowe (f-moll, e-moll) i "Wariacje na temat Mozarta" z towarzyszeniem  orkiestry.